Co to jest DYSGRAFIA?
Dysgrafia jest powszechną trudnością w uczeniu się obok dysleksji lub dysortografii. Dzieci zmagające się z tym problemem będą miały trudności z prawidłowym chwytem ołówka/kredki/długopisu, mają niewyraźne pismo, trudne do odczytania, jakby niestaranne, problemy z zadaniami związanaymi z motoryką małą np. słabą ortografię lub czynnościami samoobsługowymi. Gdy tylko dziecko zacznie pisać i rysować, objawy dysgrafii mogą się ujawnić.
Dysgrafia może wystąpić wraz z innymi trudnościami w uczeniu się, takimi jak dysleksja, deficyt uwagi ale nie zawsze tak jest. Dysgrafia nie wpływa na inteligencję. W rzeczywistości jedną z największych frustracji związanych z dysgrafią jest to, że bystre dziecko nie jest w stanie odpowiednio wyrazić siebie na piśmie. Z góry jest oceniane za „brzydkie pismo“ zamiast za treść.
NIEKTÓRE OBJAWY DYGRAFII:
– Niewłaściwy, niewygodny, nieporęczny chwyt ołówka;
– Nieprawidłowo kreślą litery i liczby;
– Rysują/piszą jakby od tyłu – od prawej do lewej;
– Nieprawidłowo utrzymują nadgarstek ręki piszącej. Nadgarstek powinien być prosty;
– Słaba orientacja przestrzenna – wielkość liter i odstępy są niespójne lub za duże, nie potrafią zaplanować zadania na kartce, pismo „schodzi“ z linijki/kratki;
– Słaba koordynacja oko – ruchowa;
– Szybko męczy się pisaniem, jest niechętne do prac typu rysowanie, wyklejanie, wycinanie lub czynności samoobsługowych np. zapinanie guzików, suwków, zawiązywanie butów;
-Podpiera głowę przy pisaniu, zagina rogi w książkach, zeszytach;
-Zna ale nie stosuje zasad ortografii;
-Nie zwraca uwagi na wielkości liter i interpunkcję;
-Zamienia litery podobne, nie zwraca uwagi na znaki diaktryczne np. p/b/d, o/ó, ą/a;
-Ma trudności z sekwencjami, kategoryzacjami i szeregowaniem zadań.
JAK SOBIE RADZIĆ Z DYSGRAFIĄ ? CZY MOŻNA JĄ „WYLECZYĆ“? i przy okazji zminimalizować wiele problemów. Ponieważ przyczyny dysgrafii są wieloaspektowe, złożone, stosujemy podejście wielokierunkowe. Zawsze bierzemy pod uwagę osobowość i potrzeby każdego dziecka, jego mocne strony i dostosowujemy nasze działania tak, aby zachęcać, a nie zniechęcać. Nie ma absolutnie żądnego sensu w zamęczaniu dzieci z dysgrafią do rysowania szlaczków i wzorków.
Ważne jest, aby poświęcić trochę czasu na rozwijanie różnych umiejętności i zdolności, których dzieci potrzebują, aby odnosić sukcesy.
SPOSOBY POMOCY DLA DZIECI Z DYSGRAFIĄ:
- Budujcie siłę i zręczność dłoni. Bawcie się plasteliną/masą solną/ciastoliną, małymi zabawkami. Zaangażuj dziecko do pomocy w kuchni i sprzątaniu.
- Wzmacniajcie mięśnie głębokie. To jest coś, co często jest pomijane w terapii a to jest nasz fundament. Jeśli dziecko ma słabe mięśnie tułowia, mięśnie, które go stabilizują to siedzenie przy stole szybko staje się męczące. Zwykle skutkuje to podpieraniem głowy, pokładaniem się na biurku lub ciągłym ruchem dzieckiem.
- Zachęcaj i przypominaj jak prawidłowo należy siedzieć podczas pisania lub innych zadań stolikowch. Oznacza to siedzenie prosto na krześle, stopy na podłodze i proste plecy. Świetną pomocą jest dysk sensoryczny lub duża piłka, na której dziecko może siedzieć.
- Zwracaj uwagę na chwyt ołówka/długopisu/kredek.
- Zastosuj podejście sensoryczne, wielozmysłowe. Wprowadzaj litery i kształty na różne sposoby, w różnych miejscach. Niech dzieci piszą litery/kształty w powietrzu, na piasku, w błocie. Układajcie litery za pomocą szyszek, kamyków. Piszcie litery na tacy z piaskiem, ryżem, mąką itp.
CZYNNOŚCI POMAGAJĄCE DZIECKU W PIŚMIE ODRĘCZNYM:
Jest tak wiele sposobów, aby pomóc dzieciom poprawić umiejętności pisania odręcznego. Najważniejszym składnikiem jest konsekwencja i systematyczność.
-Zaplanuj zajęcia i gry na co dzień. Jeśli dziecko jest oporne, postaraj się znaleźć zabawne gry i zabawy, pilnuj krótkiego czasu podczas ćwiczeń pisania odręcznego. Zwykle próbujemy przez 5-10 minut ćwiczyć pisanie odręczne, po wcześniejszych ćwiczeniach, które rozruszają całą obręcz barkową, rękę i dłoń dziecka np. pływanie „na sucho“ po podłodze, leżąc na brzuchu na taborecie, pajacyki. (Więcej ćwiczeń sensorycznych budujących siłę środka i ręki znajdziecie w naszych Fiszkach sensorycznych cz. 1).
Sprawdź nasze Fiszki do terapii ręki
-Niech dzieci piszą lub rysują na pionowych powierzchniach. Pomaga to utrzymać nadgarstek i palce we właściwej pozycji. Możesz użyć tablicy di pisania kredą, tablic suchościeralnych lub po prostu przykleić dużą kartkę papieru na ścianie.
-Używaj połamanych kredek, krótkich ołówków. Pomaga to dzieciom w rozwijaniu prawidłowego chwytu.
-Użyj zmieniających kolor markerów do ćwiczenia pisma ręcznego. Piszemy litery, a następnie dziecko śledzi markerem zmieniającym kolor. Pomaga to w budowaniu pewności siebie.
-Niech dziecko rysuje labirynty lub rysunki abstrakcyjne. To świetny sposób na pracę nad umiejętnościami przestrzennymi, śledzeniem i pracą ołówkiem.
-Twórzcie litery z innych przedmiotów. Możecie używać patyczków, klocków Lego, liści, kasztanów i innych przedmiotów, aby ćwiczyć wzory liter i cyfr.
-Podejdź do tematu sensorycznie. Zapisujcie litery w kremie do golenia, rysujcie palcami litery na drobnym papierze ściernym lub welurze.
-Szyjcie, przyszywajcie guziki, nawlekajcie. Umiejętności potrzebne do szycia naśladują umiejętności potrzebne do pisania odręcznego.
MIEJSCE I PODZIAŁ PRACY DLA DZIECKA Z DYSGRAFIĄ:
Jak wspomnieliśmy wcześniej, dysgrafii nie da się całkowicie wyleczyć i zazwyczaj konieczne jest zapewnienie pewnych udogodnień.
-Podziel zadania pisemne na mniejsze zadania.
-Przeznacz więcej czasu na zadania pisemne, w tym robienie notatek,przepisywanie i testy.
-Wprowadź pisanie na klawiaturze w młodym wieku. To wymaga czasu ale szybkie i sprawne umiejętności pisania na klawiaturze będą zbawienne w późniejszym życiu.
-Naucz dziecko, jak korzystać ze sprawdzania pisowni i sprawdzania gramatyki.
-Użyj odpowiedniego papieru w kratkę, linie lub kropki.
-Pozwól dziecku mówić i wysłuchaj go uważnie, aby ich pomysły i zaangażowanie do pracy odzwierciedlało ich wiedzę i zrozumienie.
-Ćwicz z dzieckiem narrację, opowiadanie, czytanie. Niech ma możliwość używania mowy i wyrażania siebie jeśli nie może na razie przełóżyć myśli na pismo.
Pamiętaj, że dysgrafia wpływa na zdolność pisania odręcznego i zdolności motoryczne, a nie na zdolności intelektualne lub szkolne. Dziecko dysgraficzne może być znakomitym uczniem, a w przyszłości wybitnym pisarzem.
Potrzebuje teraz Twojego wspracia, zrozumienia i pomocy w wyrażaniu siebie nie tylko w piśmie lub rysunku.
Z całego serducha zapraszam Cię to wspólnych ćwiczeń z „Fiszkami sensorycznymi.
Fiszki sensoryczne część 1 i 2
16 lat praktyki w gabinecie, pozwoliło mi zebrać materiał w taki sposób żeby te fiszki sensoryczne wspierały, budowały i aktywizowały kompleksowo rozwój dziecka, a Tobie dawały wsparcie i ulgę w systematycznej pracy z dzieckiem w domu.
Serdecznie zapraszam Cię do zapoznania się z materiałami w naszym sklepie oraz z przyjemnością spotkam się z Tobą online.